Nga Aranit Muraçi
Futbolli, sporti më popullor në botë, është krahasimi më i mirë për të vërtetuar dështimin historik të shqiptarëve, pavarësisht përpjekjeve dhe tendencave politike të çdo qeverie, që për pushtetin personal mundohen t’i përkthejnë “dështimin e tyre në sukses”.
Që kur u zhvillua botërori i parë në vitin 1930 dhe deri më sot, 92 vite më pas, shqiptarët janë kombi i vetëm i Ballkanit dhe ndër të rrallët e Europës që nuk kanë marrë pjesë në asnjë prej finaleve të Botërorit.
Nuk mund të krahasohemi me Kroacinë, një komb gati sa ai shqiptar në Ballkan, që pas ndarjes nga Jugosllavia, ka marrë rregullisht pjesë në Botëror. Kroacia madje ishte finaliste e Botërorit të kaluar.
Sigurisht, nuk mund të krahasohemi as me kombet më të mëdha në Gadishullin Ballkanik, Turqinë, Rumaninë, Bullgarinë, Greqinë, Serbinë. Nuk mund të krahasohemi as me Bosnjen dhe Slloveninë, të cilat janë kualifikuar në finalet e të paktën një botërori.
Atëherë me kë mund të krahasohemi ne shqiptarët? Me dy vendet fqinje, më të voglat e Ballkanit, me probleme të shumta etnike, si Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi, të cilat duhet theksuar se edhe ato popullohen nga një pjesë e mirë shqiptarësh? Mos harrojmë se ndryshe nga Shqipëria, dy vendet fqinje e kanë nisur rrugëtimin vetëm në dy dekadat e fundit.
Cilat janë shkaqet dhe arsyet se, përse Shqipëria nuk ka mundur dot të kualifikohet kurrë në finalet e një Botërori? Gjenetikisht a mund të jenë shqiptarët më pak të talentuar se qytetarët e vendeve të tjera?
Fakti që Shqipëria ka “marrë” pjesë në Botëror në të kaluarën, me disa lojtarë me origjinë shqiptare, të cilët kanë përfaqësuar ekipe të tjera, rrëzon mundësinë e mungesës së talentit nga radhët e saj. Shembull konkret është Zvicra, që do të ketë edhe në Katar 3 futbollistë me origjinë shqiptare.
Futbolli është sporti më popullor dhe më i përhapur në vend, dhe kjo hedh poshtë hipotezën se nuk ka pasur mjaftueshëm vëmendje për të pasur sukses në arenën ndërkombëtare.
Kombëtarja e Shqipërisë të vetmen arritje historike ka atë të kualifikimit në finalet e Euro 2016, kur bashkoi një grup futbollistësh të talentuar, të rritur dhe të kultivuar kudo nëpër Europë, duke krijuar më në fund një ekip simpatik me lojtarë që vinin nga të gjitha trevat shqipfolëse.
Por pikërisht pas këtij suksesi, me njohjen e Kosovës nga FIFA dhe UEFA, dhe me pjesëmarrjen e saj në garat ndërkombëtare, nisi çuditërisht një garë dhe një rivalitet “i çmendur”, mes dy vendeve të një kombi, kush e kush të rrëmbente lojtarët më të mirë dhe kush e kush të kishte me tepër sukses në grup. Përfundimi: duke përgjysmuar forcat Kosova dhe Shqipëria ndajnë vendet e fundit ose të parafundit në grupe.
Ideja që shqiptarët të kishin në Komb dhe një Kombëtare dhe Kosova të kishte një përfaqësuese të dytë nuk u pranua, çuditërisht, si një “mundësi e shkëlqyer” për të përqafuar dështimin historik të shqiptarëve. Edhe refuzimi i kësaj ideje erdhi si pasojë e dështimit politik të shqiptarëve prej nga ku rrjedh përçarja e tyre historike, që i ka shoqëruar ata në dështime të njëpasnjëshme, në thuajse çdo gare ndërkombëtare. Jo vetëm në futboll!
Futbolli është shembulli më konkret i dështimeve tona historike. Në ekonomi të fundit, në shkencë, në kulturë, në infrastrukturë etj, të fundit edhe në ndërtimin e shtetit modern.
Para se të përpiqemi që të ndryshojmë diçka për më mirë në të ardhmen duhet ta njohim këtë të vërtetë historike. Para se të njohim këtë të vërtetë historike duhet të njohim vetëm një nga porositë e Gjergj Kastriotit Skënderbeut, kur para se të ndahej nga jeta, i tha djalit të tij dhe Princërve të tjerë (të trevave që udhëheqja e vetme e lavdishme i çliroi ndaj ushtrisë më të fuqishme të kohës dhe i bashkoi në atë të cilën nuk po e arrijmë më dot sot) se, për të pasur të njëjtin sukses shqiptarët duhet të jenë gjithmonë të bashkuar, ndryshe do të thyhen lehtësisht dhe do të mbeten të poshtëruar historikisht.
Me siguri dështimi ynë historik në futboll, sport dhe kudo, lidhet më së shumti me porosinë e Heroit tonë Kombëtar, që nuk u zbatua kurrë, për shkak të politikave të gabuara që janë ndjekur nga vetë shqiptarët: anti-kombëtare, përçarëse, dhe aspak vizionare.
